مطالعه حاضر برای دستیابی به شیوهای سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری انجام گرفت. به منظور مطالعه برهمکنشِ Verticillium dahliae عامل پژمردگی آوندی پسته وAcremonium kiliense ، قارچ درونرُست جدا شده از پسته، از نهالهای نه ماهه سه رقمِ پسته سرخس، بادامی ریز زرند و قزوینی استفاده شد. مایهزنی A. kiliense به ارقام مذکور توسط سوسپانسیون کنیدیومها به غلظتِ 106 کنیدیوم در میلیلیتر با روش غوطهوری ریشه صورت گرفت. گیاهان مایهزنی شده به گلدانهای کوچک حاوی خاک سترون انتقال داده شده، پس از یک ماه نهالها به گلدانهای حاوی 40 میکرواسکلروت ورتیسیلیوم در گرم خاک منتقل شدند. نتایج این آزمایش با استفاده از آزمایش فاکتوریل با در نظر گرفتن دو فاکتورِ رقم و تیمار قارچی به ترتیب با سه و چهار سطح و سه تکرار برای هر ترکیب، در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد واکاوی آماری قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد در شرایط آزمایشگاه A. kiliense فاقد اثر بازدارندگی روی V. dahliae است، اما در تیمارهایی که با A. kiliense و V. dahliae مایهزنی شده بودند در مقایسه با تیمارهایی که با V. dahliae به تنهایی مایهزنی شده بودند، میزان وزن خشک ریشه و وزن خشک شاخساره افزایش یافت. برهمکنشA. kiliense -V. dahliae سبب کاهش درصد آلودگی شاخساره و ریشه نسبت به تیمارِ V. dahliae به تنهایی شد. درصد جداسازی V. dahliae از تیمارهای مختلف نشان داد، در ارقامی که با A. kiliense و V. dahliae مایهزنی شده بودند، درصد جداسازی V. dahliae در مقایسه با ارقامی که با V. dahliae به تنهایی مایهزنی شده بود کاهش داشته است. نتایج حاصل از گروهبندی آماری تیمارهای قارچی در مورد وزن خشک شاخساره بیانگر این بود که ارقام مایهزنی شده با A. kiliense، A. kiliense همراه با V. dahliae و نمونه شاهد در یک گروه قرار میگیرند، در حالی که ارقام مایهزنی شده با V. dahliae در گروهی مجزا قرار میگیرند. نتایج حاصل از جداسازی ورتیسیلیوم از بافتها نشان داد که در تمام ارقام، میزان جداسازی V. dahliae در تیمار برهمکنش A. kiliense - V. dahliae نسبت به تیمار V. dahliae به تنهایی بیش از 50 درصد کاهش مییابد