پراکنش، مشخصات بیولوژیکی و تنوع ژنتیکی جدایه‌های ایرانی ویروس موزائیک گوجه فرنگی (Tomato mosaic virus) *

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسنده

نویسنده

چکیده

ویروس موزائیک گوجه فرنگی(ToMV)یکی از ویروس‌های مهم گیاه گوجه فرنگی بوده و دارای دامنه میزبانی وسیعی در میان گیاهان زراعی و غیر زراعی است. به منظور تعیین پراکنش، دامنه میزبانی و تنوع ژنتیکی جدایه‌های این ویروس در مناطقی از ایران طی سال‌های 1385 تا 1387 بررسی‌هایی انجام شد. نمونه‌های گیاهی بر اساس علائم از مزارع گوجه فرنگی، فلفل و علف‌های هرز آنها واقع در استان‌های همدان، یزد، کرمان و هرمزگان جمع‌آوری گردیدند. به منظور تأیید آلودگی نمونه‌ها از آزمون‌های الایزای غیر مستقیم استفاده شد. در مجموع از 434 نمونه، تعداد 27 نمونه از گیاهان شامل گوجه فرنگی، فلفل، لوبیا و علف‌های هرز سلمه تره و تاجریزی به این ویروس آلوده بودند. به منظور مطالعات مولکولی و تعیین دامنه میزبانی، تعداد ده جدایه بر اساس موقعیت جغرافیائی و میزبان انتخاب و ژن پروتئین پوششی آنها تکثیر و همسانه‌سازی شد و درخت فیلوژنتیکی ترسیم گردید. بر مبنای این درخت جدایه‌های  ToMVبه سه گروه I ، II و III تقسیم گردیدند که جدایه‌های ایرانی این ویروس در گروه I، از گیاهان فلفل، تاجریزی و سلمه تره جدا شدند و بقیه جدایه‌ها در گروه III قرار گرفتند. کمترین میزان تشابه در بین جدایه‌های ایرانی، مربوط به جدایه Jir.Che.4( از منطقه جیرفت استان کرمان و از گیاه سلمه تره) در گروه I و چهار جدایه دیگر( از گیاه گوجه فرنگی) از گروه III به میزان 4/84% از مناطق کرمان و همدان می‌باشد. در این بررسی هم چنین لوبیا به عنوان میزبان طبیعی این ویروس در ایران برای اولین بار معرفی می‌گردد و نتایج حاصل از دامنه میزبانی بر روی گیاهان آزمون بیانگر آن است که تفاوت‌هائی در بین جدایه‌های ایرانیToMV از نظر واکنش برروی ارقام مختلف توتون وجود دارد. محاسبه تنوع ژنتیکی(π)  جمعیت‌های جغرافیائی دنیا نشان از آن دارد که بیشترین میزان تنوع ژنتیکی مربوط به جمعیت جدایه‌های ایرانی و برزیلی بوده و این میزان در بین جدایه‌های ایرانی نزدیک به دو برابر جدایه‌های گزارش شده از سایر نقاط دنیاست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

DISTRIBUTION, BIOLOGICAL PROPERTIES and GENETIC DIVERSITY OF IRANIAN Tomato mosaic virus ISOLATES

نویسنده [English]

  • S. ALAVI
چکیده [English]

Tomato mosaic virus (ToMV) with wide host range is one the most important viruses in tomato plants. A survey was conducted to analyse incidence, host range and genetic diversity of the virus during 2006 until 2008. Symptomatic samples were collected from tomato, pepper, Kidney bean and weeds in Yazd, Kerman, Hamedan and Hormozgane provinces and checked by double antibody sandwich ELISA (DAS-ELISA). Of 434 leaf samples from tomato, pepper, Kidney bean and weed species, 27 samples were ELISA positive. Among the weed species tested Common lLambsquarters (Chenopodium amaranticolour) and Black night shade (Solanum nigrum) were found to be infected with ToMV. Based on the geographical location and host range, 10 ToMV isolates were selected for molecular and biological characterization. The full-length coat protein (CP) gene from 10 isolates was PCR amplified, cloned and sequenced. Phylogenetic analysis showed that these isolates fell into three groups I, II and III. Two weeds- and one pepper isolates were clustered in group I and the rest of isolates in group III. The lowest percent nucleotide sequence identity (84.4%) was between Iranian isolate Jir.Che.4 in group I and other four isolates collected from Kerman and Hamadan provinces in group III. Inoculation of 10 Iranian ToMV isolates on test plants induced different symptoms on tobacco. This is the first report of Kidney bean as the natural host of the virus in Iran. Study of genetic diversity (π) showed a remarkable variation in the ToMV isolates in the Iran and Brazil. This value was about twice for Iranian ToMV isolates in compared to the reported isolates in the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tomato mosaic virus
  • Host range
  • Phylogenetic tree
  • Genetic diversity