پراکندگی و برخی ویژگی‌های بیولوژیکی سویه‌های گندم و جو ویروس کوتولگی گندم در ایران*

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده

2 مسئول مکاتبه

چکیده

بیماری های کوتولگی و زردی در غلات که توسط ویروس های گروه کوتولگی زرد جو (BYDV)، کوتولگی زرد غلات (CYDV) و ویروس کوتولگی گندم ((WDV ایجاد می‌شوند خسارت زیادی به این محصولات در ایران وارد می‌نمایند. حداقل دو سویه از WDV، سویه جو (WDV-B) و سویه گندم (WDV-W)، گزارش شده‌اند. در این مطالعه پراکنش سویه‌های WDV در مزارع غلات ایران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از مزارع گندم و جو در سه استان چهارمحال و بختیاری، فارس و یزد طی سال‌های 1389-1388 نمونه برداری انجام شد. در مورد این نمونه‌ها و نمونه‌های مربوط به سال‌های 1385- 1384، از چند استان دیگر، مراحل استخراج دی ان ای ویروس، آزمون PCR با آغازگرهای اختصاصی در سطح سویه و تعیین ترادف انجام شد. بررسی‌ها نشان داد که این ویروس در تمام مناطق نمونه برداری شده وجود دارد. از 270 نمونه با علائم کوتولگی و زردی 155 نمونه به WDV آلوده بودند که از بین آنها 85 نمونه (55درصد) آلوده به WDV-W و 70 نمونه (45 درصد) آلوده به WDV-B بودند. نتایج این بررسی نشان داد که در شرایط طبیعی WDV-W علاوه بر گندم، جو را نیز آلوده می‌کند اما WDV-B به طور طبیعی تنها از جو آلوده جدا می شود. بنابراین هر دو سویه WDV همراه با ویروس های گروه BYDV از عوامل اصلی ایجادکننده زردی و کوتولگی در مزارع غلات ایران هستند. با توجه به پراکنش وسیع WDV در مناطق مختلف کشور، انتقال آن توسط زنجرک به گیاهان گندم و جو به اثبات رسید. شناسایی ناقل WDV با توجه به شکل اندام تناسلی جنس نر انجام شد و گونه Psammotettix alienus به عنوان ناقل WDV در ایران معرفی شد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

DISTRIBUTION AND PARTIAL BIOLOGICAL CHARACTERIZATION OF WHEAT AND BARLEY STRAINS OF WHEAT DWARF VIRUS IN IRAN

نویسندگان [English]

  • maede lotfi por 1
  • ali akbar behjat nia 2
  • ali reza afshari far 1
  • kramat alah izadpanah 1
چکیده [English]

Barley yellow dwarf viruses (BYDVs), Cereal yellow dwarf virus (CYDV) and Wheat dwarf virus (WDV) are the causes of dwarfing and yellowing in small grain cereal crops in Iran. WDV consists of at least two strains each adapted to wheat (WDV-W) or barley (WDV-B). In this research, the distribution and genetic variation of WDV-B and WDV-W isolates in Iran were investigated. Infected barley and wheat plants showing dwarfing and yellowing symptoms were collected from cereal fields of Chahar Mahal and Bakhtiari, Fars, and Yazd provinces during 2009-2010 and from other provinces in 2004-226 growing seasons. These samples were subjected to DNA extraction, PCR, and sequencing, using specific WDV primers at species and strain levels. Results showed that WDV was detected in 155 of 270 samples.  WDV-W and WDV-B accounted for 55% and 45% of WDV positive samples, respectively. While WDV-B was only isolated from naturally infected barley plants, isolates of WDV-W was isolated from both wheat and barley. The results of this study indicated that in addition to BYDVs, WDV is a major component of yellows complex in cereal fields in Iran. WDV was transmitted from wheat and barley infected plants to healthy plants using leafhoppers collected from cereal fields and reared on plants in the greenhouse. Morphological characteristics especially those of male genitalia indicated that Psammotettix alienus is the WDV vector in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • barley
  • Geminivirus
  • Mastrevirus
  • Psammotettix alienus
  • Wheat
  • Wheat dwarf virus