اولین گزارش Rhizoctonia oryzae در ذرت از ایران

نوع مقاله : گزارش کوتاه

نویسندگان

نویسنده

چکیده

بیماری لکه غلاف برنج برای اولین بار از کالیفرنیا، آرکانزاس و لوی زیانا به عنوان قارچ Tirchoderma sp. گزارش شد (Tullis, 1934). سپس عامل بیماری توسط ریکر و گوچ به‌عنوان R. oryzae شناسایی گردید (1938). Waitea circinata دارای گروه آناستوموزی WAG-O می‌باشد که با فرم جنسی R. oryzae  مرتبط است. R. oryzae عامل لکه غلاف برنج تا سال 1390 در ایران گزارش نشده است. جدایه‌ای از غلاف ذرت خالص‌سازی شد و شناسایی آن براساس هیف، مورفولوژی کلنی، وضعیت هسته و واکنش آناستوموز صورت گرفت. تعداد هسته در سلول‌های ریسه 3 تا 10 عدد، قطر ریسه از 4 تا 10 میکرومتر و دمای بهینه رشد 32 درجه سیلسیوس می‌باشد. جدایة این گروه با خود پیوند ریسه‌ای از نوع C3 برقرار می‌کند. رنگ کلنی پس از گذشت چهارده روز سفید تا گلبه‌ای رنگ است و دارای اسکلروت مومی و نرم و اغلب فرو رفته در آگار می‌باشد. اغلب اسکلروت‌های تولید شده تودة بی‌شکل‌اند و رنگ آنها گلبه‌ای است. بررسی پراکنش این گونه نشان داد که بیماری در ژاپن، کامبودیا، تایلند، تایوان، فیلیپین، آمریکا، غرب آفریقا و برزیل وجود دارد. براساس گزارش هوشیوکا و ماکینو این قارچ در مناطق برنج کاری گرمسیری و نیمه گرمسیری وجود دارد و براساس این گزارش R. oryzae محدود به شرایط آب و هوای گرم و آستانة تحمل سرمای آن پایین است (1969). در جنوب شرقی استرالیا R. oryzae عامل لکه غلاف برنج، خارج از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری مشاهده شده است (Lanoiselet et al. 2001). این گونة قارچی از گندم، جو و برنج نیز جداسازی شده است (ریکر و گوچ، 1938). هم‌چنین R. oryzae با پراکنش وسیع و با بیماری‌زایی بالا در مزارع گندم، جو و نخود پیدا شده است (Paulitz 2002). در منابع بررسی شده ایران، نامی از R. oryzae به عنوان بیمارگر در ذرت، برنج و گندم ذکر نشده است و آزمون بیماری‌زایی R. oryzae در ریشه و غلاف گیاهچه ذرت و گندم مثبت ارزیابی شد. پس از استخراج DNA از جدایه R. oryzae ، با جفت آغازگر ITS4&5 مورد بررسی قرار گرفت. اتصال آغازگر به DNA ژنومی درC°60 به مدت یک دقیقه اعمال شد. محصول PCR جفت آغازگر  ITS4&5روی ژل آگارز 5/1% متشکل از یک قطعه DNA با اندازه تقریبی670 جفت باز بود. بررسی محصول تکثیر شده در ژل اکریل آمید %8 منجر به تشکیل یک گروه شش باندی گردید. با تعیین توالی نوکلئوتیدهای R. oryzae، آنالیز خوشه‌ای از روش Maximum Parsimony Tree و نرم‌افزار MEGA 5 انجام شد. نتایج نشان داد در سطح تشابه بالا جدایه 476 R. oryzae و FJ 766523.1 گرفته شده از NCBI در یک گروه و مستقل از جدایه‌های R. zeae وWaitea circinata var. circinata قرار گرفتند. تفاوتی در ریخت‌شناسی کلنی R. oryzae به‌دست آمده در این بررسی و گونه توصیف شده توسط ریکر وگوچ دیده نشد. با توجه به ویژگی‌های مورفولوژی کلنی و بررسی مولکولی جدایه WAG-O می‌توان بیان کرد که R. oryzae برای اولین بار در ایران از روی غلاف ذرت در ناحیة مرکزی استان گلستان (توشن گرگان) جداسازی و گزارش می‌شود.
 



عنوان مقاله [English]

FIRST REPORT OF Rhizoctonia oryzae ON MAIZE IN IRAN

نویسندگان [English]

  • T. TELMADARREHEI
  • M. A. TAJICK GHANBARY
  • H. RAHIMIAN
  • A. REZAZADEH
چکیده [English]

Rice sheath spot agent was  first reported from California, Arkansas and Louisiana as Trichoderma sp. (Tullis, 1934). Then Ryker & Gooch introduced R. oryzae as the correct agent. Waitea circinata has WAG-O anastomosis group related to R. oryzae.The funguswas not reported from Iran. A Rhizoctonia isolate was isolated from corn sheath bearing sheath blight symptoms. After fourteen days the colony was changed white to salmon and sclerotia were waxy, soft and often sunken in agar. Sclerotia were irregular and salmon in colour. The species as pathogen has been reported from Japan, Cambodia, Thailand, Taiwan, Philippines, USA, West Africa and Brazil. Hoshioka and Mankino (1969) reported that this fungus was found in subtropical and tropical rice growing regions and regarding to this report, R. oryzae is confined to these climates due to its low cold tolerance threshold. Although sheath spot has observed in southeastern Australia which is outside the tropical and sub-tropical regions (Lanoiselet et al., 2001). The pathogen has been isolated from wheat, barley and rice (Ryker and Gooch, 1938). Also R. oryzae has been found with extensive distribution and high virulence on wheat, barley and pea fields (Paulitz, 2002). In Iran, the fungus has been previously reported as pathogen of corn, rice and wheat. Pathogenicity tests had positive results on roots and sheaths of corn and wheat seedlings. After DNA extraction, R. oryzae was subjected to amplification with ITS4 &5 primer pairs with an annnealing temperature of 60°C. The PCR product on 1.5% agarose consisted of a 670 bp fragment. Comparision of the sequences with those present in NCBI led to identification of R.oryzae. There were no noticeable differences between characteristics of R. oryzae isolates in the present study with those described by Rayker and Gooch. Based on the morphological and molecular characteristicsof the isolates WAG-O, It can be concluded that this and similar isolates described herein , are isolates of R. oryzae and the species is being  reported for the first time on corn from the central region of Golestan province.