مقایسة جمعیت‏های مختلف Heterodera schachtii با استفاده از مشخصات مرفولوژیکی و مولکولی

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده

2 مسئول مکاتبه

چکیده

گونه Heterodera schachtii، یکی از مهم‌ترین عوامل بیماری‏زای چغندرقند در دنیاست. این نماتود در اکثر مناطق تحت کشت این گیاه در ایران گسترش دارد و موجب کاهش عملکرد و میزان قند موجود چغندر تولید شده در مزارع آلوده می‏شود. جمعیت‏های مختلف schachtiiH. از لحاظ خصوصیات مرفولوژیکی بسیار متفاوت هستند و شناسایی آنها براساس خصوصیات مرفولوژیکی و مرفومتریکی سیست‏هاولاروهای سن دوم بسیار وقت‏گیر بوده و نیازمند مهارت و دقت زیاد می‌باشد. در سال‏های اخیر امکان استفاده از روش ITS-PCR-RFLP برای تفکیک این گونه از سایر گونه‏های موجود بررسی شده است. در این بررسی 120 جمعیت از نماتود سیستی چغندرقند از مزارع مختلف در استان خراسان رضوی جمع‏آوری شد و سیست‏ها از لحاظ خصوصیات مرفولوژیکی و مرفومتریکی مورد بررسی قرار گرفتند. در میان این جمعیت‏ها، 88 جمعیت که تفاوت‏های مرفولوژیکی نسبتا زیادی با هم داشتند، انتخاب شدند. پس ازاستخراج DNA، تکثیر ناحیه rDNA-ITS با استفاده از آغازگرهای عمومی این ناحیه انجام شد. محصول PCR هر نمونه با استفاده از آنزیم برشی MvaI هضم شد. تمامی 88 نمونه الگوی باندی مشابهی را تولید کردند که با الگوی ارائه شده برای این گونه در منابع معتبر همخوانی دارد. پس از تایید گونه، گروه‏بندی جمعیت‏های ذکر شده بر‌اساس خصوصیات مرفومتریکی نشان داد که جمعیت‏های مناطق شمالی استان ازجمعیت‏های مناطق جنوبی قابل تفکیک است، هر چند بر‌اساس مناطق کوچک‌تر جغرافیایی تفکیک قابل قبولی صورت نگرفت. هم‌چنین بر‌اساس طول باندهای کوتیکولی ناحیه واژن و برجستگی‏های گره مانند موجود در مخروط انتهای بدن سیست‏ها، چهار تیپ مرفولوژیکی نشخیص داده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روش ITS-PCR-RFLP می‏تواند در شناسائی جمعیت‏های مختلف H. schachtii با دامنه وسیع تفاوت‏‏های مرفولوژیکی بسیار کارآمدتر و سریع‏تر از روش‏های مرفولوژیکی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

COMPARISON OF MORPHOLOGICAL AND MOLECULAR CHARACTERS OF DIFFERENT POPULATIONS OF Heterodera schachtii *

نویسندگان [English]

  • A. MOKARAM HESAR 1
  • E. MAHDIKHANI MOGHADAM 1
  • Z. TANHA MAAFI2 2
چکیده [English]

Heterodera schachtii is one of the most economically important pests of sugar beet worldwide. It is also widespread in most sugar beet producing regions in Iran and causes serious yield reduction and decreasing sugar content of sugar beet in infested fields. Populations of H. schachtii show differences in morphological characters. Traditional identification based on morphological and morphmetrical characters of cysts and J2s is time consuming and demands careful study. In recent years, the DNA technique based on ITS-PCR-RFLP has been a useful tool for separating of H. schachtii from the similar species. 120 populations of H. schachtii were collected from different sugar beet fields in Khorasan Razavi province. The populations were studied based on morphological and morphometrical characters. 88 populations with high variation in morphological characters were selected for further studies. DNA was extracted from full cyst and the ITS-rDNA regions were amplified with using of universal primers. The PCR product of each sample was digested with MvaI. All populations showed similar ITS-PCR-RFLP profiles, which were in agreement with the published data. Clustering of these populations based on morphometrics features separated the south regions populations from the northern populations, however, there was not logical separation among the smaller geographic areas. Four morphological types with different underbridge and bullae in vulval cones were revealed. It was demonstrated in this study that ITS-PCR-RFLP could be used as a helpful tool for identifying different populations of H. schachtii with various morphological characters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clustering
  • Sugar beet cyst nematode
  • Khorasan Razavi
  • Morphology
  • ITS-PCR-RFLP
  • Heterodera schachtii