اولین گزارش بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه توت‌فرنگی ناشی از Macrophomina phaseolina از ایران

نوع مقاله : گزارش کوتاه

نویسندگان

1 مسئول مکاتبه

2 نویسنده

چکیده

 
در سال‌های اخیر کشت توت‌فرنگی (Fragaria × ananassa Duchesne) گسترش نسبتاً زیادی داشته و به 3500 هکتار رسیده است. در سال 1387 از طوقه و ریشه بوته‌های توت‌فرنگی با علائم پژمردگی و در حال خشک شدن جدایه‌هایی شبیه به Macrophominaاز استان‌های کردستان، مازندران و گلستان جدا‌سازی شدند. جدایه‌های حاصل در محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار (PDA) (ساخت شرکت مرک) برای بررسی مشخصات ظاهری و نرخ رشد کشت داده و در دمای 25 درجه سلسیوس نگهداری شدند. پس از 6 روز میکرواسکلروت‌های گرد تا دوکی شکل و تیره رنگ قارچ‌ مشاهده و قطر پرگنه‌ به 90 میلی‌متر در ظروف پتری رسید. پس از 10 روز از هر یک از شش پرگنه ده میکرواسکلروت جدا و اندازه‌گیری شدند. طول میکرواسکروت‌ها 200-50 و عرض آنها 130-40 میکرومتر تعیین شد. این مشخصات با کلیدهای شناسایی معتبر مقایسه و جدایه‌ها Macrophomina phaseolina(Tassi) Goid شناسایی شدند ((Holliday and Punithalingam 1970.
شش جدایه از جدایه‌های بدست آمده برای اثبات بیماری‌زایی انتخاب و پس از تکثیر به خاک گلدان‌های حاوی بوته‌های سالم توت‌فرنگی (رقم کاماروسو) که چهار هفته از کشت آنها گذشته بود اضافه گردیدند. برای تهیه مایه اولیه عامل بیماری از محیط کشت ماسه-پرلیت-زاپک مایع سترون شده استفاده شد. از هریک از جدایه‌ها یک قرص پرگنه به ارلن‌های 250 میلی‌لیتری حاوی محیط کشت مذکور اضافه و پس از دو هفته نگهداری در دمای 25 درجه سلسیوس کاملاً مخلوط شدند. ده گرم از مایه اولیه با خاک استریل هر گلدان یک لیتری مخلوط و در هر گلدان یک بوتة توت فرنگی کشت و برای هر جدایه چهار بوته در نظر گرفته شد. گیاهان در دمای ºC2±26 در دوره نور 12 ساعت روشنایی در گلخانه نگهداری شدند (Avilés et al. 2008). پس از سه هفته، در 100-50% بوته‌ها یک یا دو برگ پژمرده مشاهده گردید و اولین مرگ گیاه بعد از شش هفته در بوته‌های آلوده شده اتفاق افتاد. پس از ده هفته 100% بوته‌های تیمار شده پژمرده شده یا مردند. عامل بیماری مجددا از بوته‌های آلوده جدا‌سازی شد.M. phaseolina از گیاهان بسیاری از جمله یونجه، لوبیا، ذرت، پنبه، آفتابگردان، کنجد، سویا و زیتون جدا و به عنوان یکی از عوامل بیماری‌زای مهم گیاهی در ایران شناخته می‌شود (Ershad 2009). در این بررسی مشخص شد، 60-40 درصد مزارع توت‌فرنگی آلوده به بیماری بوده و حدود 1% از بوته‌ها در این مزارع بیمار تشخیص داده شدند. بیماری پوسیدگی ماکروفومینایی ریشه و طوقه توت‌فرنگی از کشورهای آمریکا، فرانسه، هند، اسرائیل و اسپانیا اخیراً گزارش شده (Mertely et al. 2005; Maas 1998; Avilés et al. 2008) و این نخستین گزارش از وجود بیماری در ایران است.

عنوان مقاله [English]

FIRST REPORT OF STRAWBERRY CROWN AND ROOT ROT CAUSED BY Macrophomina phaseolina IN IRAN*

نویسندگان [English]

  • K. SHARIFI 1
  • M. MAHDAVI 2
چکیده [English]

Strawberry (Fragaria × ananassa Duchesne) is produced on 3500 ha in Iran. During surveys on strawberry root and crown rot disease (February-April 2007), a fungus resemble Macrophomina was isolated from crowns and roots of collapsed and dying strawberry plants which were collected from Golestan, Mazandaran and Kordestan provinces of Iran. To study rate of growth and cultural characteristic of isolates, a plug of each isolate was cultured on potato dextrose agar (PDA) (Merck) medium and incubated at 25ºC. After 6 days the fungal grew with dark oblong microsclerotia and filled 90 mm in diameter Petri plates. After 10 days ten microsclerotia were recovered from six colonies and ranged in size from 50 to 200 μm in length and 40 to 130 μm wide and were round to oblong or irregular in shape. This description matches that of Macrophomina phaseolina (Tassi) Goid (Holliday and Punithalingam 1970). Six representative isolates were used for a pathogenicity assay on nursery runner plants (cv. Camarosa) grown on perlite for 4 weeks in a greenhouse. Inoculum of M. phaseolina was produced by blending 2-week-old cultures on sand-perlite-Czapek-dox broth in Erlenmeyer flasks (250 ml) that were incubated at 25ºC. Each of six isolates was inoculated on four plants by adding 10 g of inoculum per pot (1 l). The plants were incubated at 26±2ºC with 12-h day/night conditions in a greenhouse. Sterile, sandperlite- Czapek-dox broth was applied in control pots. After 3 weeks 50 to 100% of inoculated plants developed wilting in one or more leaves. First mortality of plants was seen approximately 6 weeks after inoculation and 100% mortality was recorded after 10 weeks. Uninoculated plants remained symptomless. The pathogen was readily reisolated from inoculated plants. This fungus has been observed to cause disease in many plants (alfalfa, bean, corn, cotton, sunflower, sesame, soybean, olive) (Ershad, 2009) but to our knowledge, this is the first report of M. phaseolina crown and root rot of strawberry in Iran. Initial studies showed that these areas were infested with about 40-60% and approximately 1% of plants were infected in fields. Similarly, this pathogen has been reported from strawberry-growing areas of the United States of America, France, India, Spain and Israel (Mertely et al. 2005; Maas 1998; Avilés et al. 2008).