مدیریت تلفیقی بیماری موزاییک ایرانی ذرت‌ در استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسنده

مسئول مکاتبه

چکیده

طی سال‌های زراعی 89-1388 و 90-1389 بررسی‌های مزرعه‌ای به‌منظور تعیین اثر تاریخ کشت و تیمار بذر با ایمیداکلوپرید روی عملکرد (بیوماس) ذرت علوفه‌ای رقم Single cross 704، اجزاء عملکرد و کنترل بیماری ویروسی موزاییک ایرانی ذرت در شهرستان‌های شهرکرد و لردگان از استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به‌صورت کرت‌های خردشده بود. کرت‌های اصلی شامل چهار تاریخ کشت به فاصله 15 روز از 20 اردیبهشت الی پنجم تیرماه و کرت‌های فرعی تیمار بذر با حشره‌کش جذبی بود. در هر دو سال عملکرد در کرت‌های کشت‌شده در 20 اردیبهشت به‌طور معنی‌داری در هر دو شهرستان کمترین و درصد آلودگی به بیماری موزاییک ایرانی ذرت بیشترین میزان بود. وقوع بیماری در کرت‌های آزمایشی بسته به تاریخ کشت و تیمار یا بدون تیمار بذر از 2% تا 5/44% متغیر بود. آزمون الیزا با استفاده از آنتی سرم ویروس موزاییک ایرانی ذرت این نتایج را تائید نمود. بهترین عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در هر دو سال مربوط به کرت‌های کشت‌شده در بیستم خرداد و پنجم تیرماه به ترتیب برای شهرستان‌های شهرکرد و لردگان بود. عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در پاسخ به تیمار بذر بسته به تاریخ کشت از 3/9 تا 32% افزایش معنی‌دار نشان داد (P=0.01). در بررسی تغییرات جمعیت زنجرک های Laodelphax striatellus و Unkanodes tanasijevic، ناقلین موزاییک ایرانی ذرت، بیشترین جمعیت زنجرک ها درزمانی شکار شد که بوته‌های ذرت در تاریخ کشت 20 اردیبهشت در مرحله سه برگی بودند و در سایر تاریخ کشت‌ها گیاه‌چه‌ها هنوز ظاهرنشده بودند. علاوه بر موزاییک ایرانی ذرت علائم آلودگی به کوتولگی زبر ذرت مشاهده شد، همچنین نتایج الیزا آلودگی به موزاییک مخطط گندم و سروتیپ های PAV و MAV ویروس کوتولگی زرد جو را در برخی کرت‌های آزمایشی نشان داد. تعداد هفت رقم ذرت (ZP677, ZP505, ZP684, Single cross 704, KONSOUR, KSC500, TWC 647) ازنظر وضعیت آلودگی به ویروس‌های موزاییک ایرانی ذرت در هر دو منطقه در شرایط آلودگی طبیعی در سال زراعی 89-1388 مورد ارزیابی قرار گرفت که بیشترین و کمترین میزان و شدت بیماری به ترتیب مربوط به Single cross 704 و KONSOUR بود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Integrated management of maize iranian mosaic disease in chaharmahal va bakhtiari province

نویسنده [English]

  • N. Amanifar
چکیده [English]

Field studies were conducted in Shahrekord and Lordegan towns of Chahar Mahal va Bakhtiari province, in two growing seasons from 2009 through 2011, to evaluate the effect of planting date, with and without a seed- treatment insecticide (Imidacloprid), on yield (biomass), yield components and control of maize Iranian mosaic disease (MIMD) with natural vectors in maize (Zea mays L.) Single cross 704 cultivar. The experimental design was a split plot arrangement of a randomized complete block with four replications. Main plots consisted of four planting dates, approximately 15 days apart from 10 May through 25 June. Sub plots consisted of a seed-treatment systemic insecticide application. In each of the two years, yields and yield components of plots planted in 10 May were reduced significantly by MIMD infection. Disease incidence in experimental plots varied between 2 and 44.5%. Planting dates of 5 June and 25 June resulted in the highest biomass and yield components in two years. Significant increase (P=0.01) in maize yield and yield components varying from 9.3% to 32 % was observed in plots treated with seed-treatment insecticide and the magnitude of increase depended on planting dates. Disease incidence was determined based on the percentage of plants (total plants per plot) exhibiting symptoms. Also, samples of plants from each of the experimental plots were collected and tested for presence of MIMV with TAS-ELISA method and the results were supported in both years of study. The highest populations of Laodelphax striatellus and Unkanodes tanasijevici were also observed when maize seedlings at the first planting date (10 May) were at three-leaf growth stage. Almost 3% plants in some plots were showed symptoms of infection other viral diseases such as Maize rough dwarf virus (MRDV), Wheat streak mosaic virus (WSMV) and Barley yellow dwarf virus (PAV and MAV) based on symptoms and ELISA test. In 2009, seven cultivars of maize, including: ZP677, ZP505, ZP684, Single cross 704, KONSOUR, KSC500 and TWC 647, were evaluated in view of their resistance level to MIMV, in Shahrekord and Lordegan regions. The highest and the lowest infection rates with MIMV belonged to Single cross 704 (57%) and KONSOUR (3.8%), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chaharmahal va Bakhtiari province
  • Zea mays L
  • planting date
  • seed-treatment
  • imidacloprid
  • maize Iranian mosaic virus