طی بازدید‌های به عمل آمده از گلخانه و مزارع کشت شده گیاه دارویی آویشن دناییدر استان لرستان علائمی از قبیل بوته میری، مرگ گیاهچه،پژمردگی و پوسیدگیدرناحیهطوقه وریشه دیده شد. نمونه‌های دارای علائم بیماری جمع آوری و پس از شستشو و ضدعفونی، در محیط PDAکشت شدند. از نمونه‌های بیمار شش جدایه قارچی جداسازی شد که بر اساس اصول کخ، جدایهKa2 قادر ...
بیشتر
طی بازدید‌های به عمل آمده از گلخانه و مزارع کشت شده گیاه دارویی آویشن دناییدر استان لرستان علائمی از قبیل بوته میری، مرگ گیاهچه،پژمردگی و پوسیدگیدرناحیهطوقه وریشه دیده شد. نمونه‌های دارای علائم بیماری جمع آوری و پس از شستشو و ضدعفونی، در محیط PDAکشت شدند. از نمونه‌های بیمار شش جدایه قارچی جداسازی شد که بر اساس اصول کخ، جدایهKa2 قادر به ایجاد پوسیدگی طوقه و ریشه گیاهچههای آویشن در شرایط آزمایشگاه و گلخانه و در نهایت مرگ گیاهچه شد. نتایج به‌دست آمده از ویژگی‌های ریخت‌شناسی بیمارگر رشد یافته روی محیط کشت نشان داد که جدایه بیمارگر با قارچ Rhizoctonia solani Kuehnمطابقت داشته و براساس جفت شدنبا جدایههایمرجع آناستوموزی،به گروه آناستوموزی AG 2-2تعلق دارد. در نهایت با تعیین توالی ناحیه ITS جدایه مذکور و ترسیم درخت فیلوژنتیکی با توالی ITS جدایه های مشابه موجود در بانک ژن، مطابقت این بیمارگر به R. solani (AG 2-2) تأیید شد. این بیمارگر برای اولین بار می‌باشد که از گیاه آویشن دنایی در ایران گزارش می‌شود.
ویروئیدها به عنوان کوچک‌ترین عوامل بیمارگر گیاهی متشکل از آر اِن اِ حلقوی تک لا بوده و بدون داشتن ژنوم رمزگذار، قادرند در میزبان گیاهی خود تکثیر شوند. به رغم مطالعات زیاد، هنوز تصویر روشنی از سازوکار بیماری‌زایی ویروئیدها به دست نیامده است. در مطالعه حاضر، پروفیل متابولیکی گوجه‌فرنگی رقم راتگرز آلوده به واریانت ملایم ویروئید غده ...
بیشتر
ویروئیدها به عنوان کوچک‌ترین عوامل بیمارگر گیاهی متشکل از آر اِن اِ حلقوی تک لا بوده و بدون داشتن ژنوم رمزگذار، قادرند در میزبان گیاهی خود تکثیر شوند. به رغم مطالعات زیاد، هنوز تصویر روشنی از سازوکار بیماری‌زایی ویروئیدها به دست نیامده است. در مطالعه حاضر، پروفیل متابولیکی گوجه‌فرنگی رقم راتگرز آلوده به واریانت ملایم ویروئید غده دوکی سیب‌زمینی (PSTVd) مشخص و با گیاه مایه‌زنی شده با بافر مقایسه شده است. بدین منظور سه برگچه انتهایی برگ سوم گیاهان گوجه فرنگی به صورت مکانیکی با سی دی اِن اِی ویروئید غده دوکی سیب‌زمینی مایه‌زنی شد و 19 روز بعد، نمونه‌برداری از برگ هشتم این گیاهان به انجام رسید. متابولیت‌ها استخراج و به کمک دستگاه GC/MS شناسایی و اندازه‌گیری شده و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در سطح آماری P ≤0.2، تعداد 40 متابولیت نسبت به شاهد خود تغییرات معنی‌داری نشان دادند که نتیجه تغییرات در چهارده مسیر متابولیکی در سلول‌های گیاه بود. مسیرهای تغییر یافته در برگ‌های گوجه‌فرنگی آلوده به PSTVd شامل این موارد بودند: پنج مسیر مرتبط با ساخت موم و کوتین، چهار مسیر تولید ترکیبات دفاعی، سه مسیر ساخت هورمون، یک مسیر تولید انرژی و یک مسیر تخریب کلروفیل. با توجه به پیچیدگی پاسخ‌های گیاه به آلودگی به ویروئید، با استفاده از رویکرد متابولومیکس، برهمکنش ویروئید- میزبان بررسی و تغییرات در سطح مسیرهای بیوشیمیایی گیاه مورد بحث قرار گرفته است.
به منظور شناسایی و تعیین پراکنش نماتودها در مزارع نخود، عدس، لوبیا و باقلا استان لرستان، طی سالهای 1389 و 1390 تعداد 150 نمونه خاک و ریشه از مزارع شهرستانهای مختلف استان جمعآوری شد. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و انتقال نماتودها به گلیسرین، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. شناسایی گونهها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به ...
بیشتر
به منظور شناسایی و تعیین پراکنش نماتودها در مزارع نخود، عدس، لوبیا و باقلا استان لرستان، طی سالهای 1389 و 1390 تعداد 150 نمونه خاک و ریشه از مزارع شهرستانهای مختلف استان جمعآوری شد. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و انتقال نماتودها به گلیسرین، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه شد. شناسایی گونهها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین دیجیتال و بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناختی و ریختسنجی و با استفاده از کلیدهای معتبر انجام گرفت. در این بررسی 19 گونه نماتود از فوقبالاخانواده Tylenchomorpha (راسته Tylenchida) شناسایی گردید. در بین گونههای شناسایی شده، Aphelenchoides cyrtus، Ditylenchus medicaginis، D. parvus، Merlinius brevidens و Paratylenchus coronatusبه ترتیب 6/37، 8/30، 6/24، 5/20 و 1/19 درصد، بیشترین فراوانی را در مزارع مختلف حبوبات استان داشتند. بیشترین تعداد گونه به ترتیب از شهرستانهای الشتر (19 گونه)، خرمآباد (15 گونه)، بروجرد (14 گونه)، دورود (13 گونه)، نورآباد (12 گونه)، کوهدشت (11 گونه)، ازنا و الیگودرز (10 گونه) و پلدختر (8 گونه) جداسازی شد. دو گونهAmplimerlinius paraglobigerusوHelicotylenchus scoticusبرای اولین بار از ایران گزارش و توصیف و شرح کاملی از گونههای Ditylenchus medicaginis و D. parvus ارائه شده است.
بیماری هوانگ‌لونگ‌بینگ (HLB) یا میوه‌سبز مرکبات یکی از بیماریهای خطرناک مرکبات در دنیا است که اخیراٌ از ایران نیز گزارش شده است. برای انجام مدیریت بهینه بیماری HLB، ردیابی به موقع و سریع بیماری در باغ‌های مرکبات امری اجتناب‌ناپذیر است. به منظور مقایسه کارآیی روش‌های پی‌سی‌آر معمولی، nested-PCR، real-time PCR و تکثیر هم دمای وابسته به حلقه ...
بیشتر
بیماری هوانگ‌لونگ‌بینگ (HLB) یا میوه‌سبز مرکبات یکی از بیماریهای خطرناک مرکبات در دنیا است که اخیراٌ از ایران نیز گزارش شده است. برای انجام مدیریت بهینه بیماری HLB، ردیابی به موقع و سریع بیماری در باغ‌های مرکبات امری اجتناب‌ناپذیر است. به منظور مقایسه کارآیی روش‌های پی‌سی‌آر معمولی، nested-PCR، real-time PCR و تکثیر هم دمای وابسته به حلقه (Loop-mediated Isothermal Amplification) در ردیابی Candidatus Liberibacter asiaticus، عامل بیماری HLB در ایران، از نمونه‌های برگ مربوط به یک درخت پرتقال آلوده و یک درخت سالم استخراج دی‌ان‌اِی کل انجام شد. سپس در مقادیر مختلف دی ان ای کل ( از 100 نانوگرم تا 1/0 فمتوگرم) از گیاه آلوده و سالم ردیابی عامل بیماری با آزمون پی‌سی‌آر معمولی (با چهار آغازگر مختلف)، nested-PCR (با سه مجموعه آغازگر مختلف)، real-time PCR (با یک جفت آغازگر) و LAMP (با دو مجموعه آغازگر مختلف) انجام و حساسیت، اختصاصیت و صحت برای هر روش بررسی شد. کلیه روش‌ها، به‌جز پی‌سی‌آر معمولی با آغازگر F1/R1 (90 درصد)، در مقادیر 100، 10 و 1 نانوگرم از دی‌ان‌اِی کل با حساسیت 100 درصد عامل بیماری را ردیابی کردند. روش پی‌سی‌آر معمولی (با هر کدام از چهار آغازگر) با مقدار 100 پیکوگرم DNA، به‌طور میانگین عامل بیماری را در حدود 30 درصد ردیابی نمود ولی در مقادیر 1 پیکوگرم تا 1/0 فمتوگرم نتوانست عامل بیماری را ردیابی نماید. روش LAMP تا میزان 10 پیکوگرم از دی‌ان‌اِی کل را با حساسیت 20 تا 30 درصد ردیابی نمود ولی در مقادیر پایین‌تر از این مقدار (1 پیکوگرم و کمتر از DNA)، با هرکدام از دو مجموعه آغازگر قادر به ردیابی عامل بیماری نبود. حساسیت روش LAMP شبیه یا در برخی مقادیر DNA اندکی بیشتر از پی‌سی‌آر معمولی بوده ولی سریع‌تر و ارزان‌تر از آن است. روش nested-PCR (با هر سه جفت آغازگر برای دور دوم)، عامل بیماری را با حساسیت 100 درصد تا مقدار 1 پیکوگرم دی‌ان‌اِی کل ردیابی کرده و در کمترین مقدار دی‌ان‌اِی کل یعنی 1/0 فمتوگرم نیز با حساسیت حدود 30 درصد عامل بیماری را ردیابی نمود. روش real-time PCR تا 10 فمتوگرم DNA، عامل بیماری را با حساسیت 100 درصد و در مقادیر 1 و 1/0 فمتوگرم DNA، عامل بیماری را با حساسیت 90 درصد ردیابی نمود و بیشترین حساسیت را نشان داد؛ با وجود این، از عیوب این روش وقوع بیشتر نتایج مثبت کاذب نسبت به سایر روش‌ها می‌باشد. براساس نتایج به دست آمده به دلیل حساسیت بالای روش‌های real-time PCR و nested-PCR در ردیابی عامل بیماری HLB، استفاده از این روش‌ها در ردیابی درختان آلوده به‌ویژه در مناطقی که بیماری بتازگی وارد شده یا خطر آلودگی وجود دارد در کنار سایر روش‌های ردیابی پیشنهاد می‌شود. در بسیاری از شرایط استفاده از روش nested-PCR با توجه به کمتر بودن نتایج مثبت کاذب و ارزان‌تر بودن نسبت به روش real-time PCR می‌تواند انتخاب مناسب‌تری برای ردیابی بیماریHLB باشد.
بیماری بلاست برنج یکی از مهم‌ترین و مخرب‌ترین بیماریهای برنج در ایران می‌باشد. قارچ اندوفیت Piriformospora indicaموجب تحریک مقاومت سیستمیک علیه عوامل بیماری‌زای گیاهی می‌شود. در این مطالعه میزان تغییر بیان برخی ژن‌های مهم دفاعی در گیاهان تیمارشده توسط قارچ میکوریز P. indicaو گیاهان بدون میکوریز در زمان‌های مختلف پس از آلودگی به بیماری بلاست ...
بیشتر
بیماری بلاست برنج یکی از مهم‌ترین و مخرب‌ترین بیماریهای برنج در ایران می‌باشد. قارچ اندوفیت Piriformospora indicaموجب تحریک مقاومت سیستمیک علیه عوامل بیماری‌زای گیاهی می‌شود. در این مطالعه میزان تغییر بیان برخی ژن‌های مهم دفاعی در گیاهان تیمارشده توسط قارچ میکوریز P. indicaو گیاهان بدون میکوریز در زمان‌های مختلف پس از آلودگی به بیماری بلاست برنج ناشی از Magnaporthe oryzae با استفاده از تکنیک Real-time qPCRمورد بررسی قرارگرفت. بررسی فنوتیپی برهمکنش گیاه برنج و قارچ عامل بیماری بلاست در حضور قارچ میکوریز نشان داد که گیاه حساسیت کمتری در برابر بیماری از خود بروز داده است. همچنین تجمع ترانوشت ژن‌های Pr1b، NPR1، LOXو WRKY85در گیاهان تیمار شده باقارچ میکوریز در مقایسه با گیاهان بدون میکوریز در اثر آلودگی به بیماری بلاست برنج افزایش قابل ملاحظهای را نشان داد. نتایج حاکی از نقش فعال قارچ P. indica در حفاظـت از گیاه برنج در مقابل بیماری بلاسـت در اثر افزایش بیان ژن‌های مذکور می‌باشد.
تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش رشد در گیاهان است و می‌تواند باعث افزایش شیوع بیماریهای پوسیدگی ریشه در گیاهان گردد. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر بیماری پوسیدگی ریشه دانهال‌های پسته ناشی ازFusarium solani در شرایط گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در سه سطح رطوبتی(80 درصد ظرفیت مزرعه= D0، 50 درصد ظرفیت مزرعه= D1و 25 درصد ظرفیت مزرعه= D2) و ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش رشد در گیاهان است و می‌تواند باعث افزایش شیوع بیماریهای پوسیدگی ریشه در گیاهان گردد. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر بیماری پوسیدگی ریشه دانهال‌های پسته ناشی ازFusarium solani در شرایط گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در سه سطح رطوبتی(80 درصد ظرفیت مزرعه= D0، 50 درصد ظرفیت مزرعه= D1و 25 درصد ظرفیت مزرعه= D2) و سه سطح قارچ عامل بیماری (شاهد=F0 و دو جدایه فوزاریوم= F1 وF2) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار اجرا گردید. نتایج حاصل از اندازه‌گیری شاخص‌های رشد و درصد کلنیزاسیون ریشه دانهال‌های پسته توسط عامل بیماری نشان داد که اثرات اصلی ناشی از مایه‌زنی عامل بیماری و تنش خشکی بر کلیه پارامترهای اندازه‌گیری شده در سطح 1% معنی‌دار است. اثرات متقابل تنش خشکی با عامل بیماری بر کلیه صفات مورد بررسی به جز وزن خشک ریشه (معنی‌دار در سطح 5%) در سطح 1% معنی‌دار بودند. بر اساس نتایج به دست آمده تنش خشکی باعث تشدید آثار منفی ناشی از مایه‌زنی بیمارگر شد و با تشدید تنش خشکی تاثیر بیمارگر نیز افزایش یافت به طوری که جدایهF2 فوزاریوم و سطح رطوبتی 25 درصد، بیشترین تأثیر منفی را از این نظر داشتند. با افزایش تنش خشکی میزان کلنیزاسیون ریشه توسط جدایه‌های فوزاریوم و همچنین شدت بیماری‌زایی افزایش یافت. بنابراین این مطالعه نشان داد که تنش خشکی می‌تواند باعث افزایش آثار منفی F. solani روی دانهال‌های پسته شود.
قارچ Togninia minima (مرحله غیر جنسی: Phaeoacremonium aleophilum)، رایج‌ترین گونه Phaeoacremonium مرتبط با بیماری پتری و اسکای مو در دنیا به شمار می‌رود. این قارچ دارای سیستم آمیزشی هتروتالیک دو قطبی می‌باشد. برای تولید مثل جنسی وجود دو جدایه متفاوت از نظر تیپ آمیزشی ضروری می‌باشد. در تحقیق حاضر امکان القای مرحله جنسی جدایه‌های ایرانی این قارچ در شرایط ...
بیشتر
قارچ Togninia minima (مرحله غیر جنسی: Phaeoacremonium aleophilum)، رایج‌ترین گونه Phaeoacremonium مرتبط با بیماری پتری و اسکای مو در دنیا به شمار می‌رود. این قارچ دارای سیستم آمیزشی هتروتالیک دو قطبی می‌باشد. برای تولید مثل جنسی وجود دو جدایه متفاوت از نظر تیپ آمیزشی ضروری می‌باشد. در تحقیق حاضر امکان القای مرحله جنسی جدایه‌های ایرانی این قارچ در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور در تابستان 1391 از تاکستان‌های مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی که دارای علایم بیماری اسکا بودند، نمونه‌برداری شد. جدایه‌های Phaeoacremonium aleophilum به دست آمده بر اساس صفات ریخت‌شناختیو آغازگرهای اختصاصی از قبل طراحی شده، مورد شناسایی قرار گرفتند. به منظور القای تولید مثل جنسی، تعداد چهار جدایه با منشأ جغرافیایی متفاوت دو به دو روی محیط کشت آب- آگار دارای ساقه‌های اتوکلاو شده مو GWA)) تلاقی داده شدند. پریتسیوم‌ها پس از سه الی چهار هفته نگهداری در دمای C ° 22 و نور سفید فلورسنت ظاهر گردیدند. مشخصات ریخت‌شناختی ساختارهای جنسی با مشخصات گونه T. minima مطابقت کامل نشان داد. دو جدایه با تیپ آمیزشی مخالف به عنوان جدایه‌های آزمایشگر انتخاب و تیپ آمیزشی 34 جدایه Pm. aleophilum از طریق تلاقی با جدایه‌های آزمایشگر تعیین شد. نتایج این بررسی نشان داد که تیپ‌های آمیزشی بین جدایه‌های مورد مطالعه از توزیع غیر یکنواخت (2:1) برخوردار می‌باشد. تحقیق حاضر اولین مطالعه در راستای بررسی امکان وقوع تولید مثل جنسی Pm. aleophilum در ایران است.
نماتودهای بیمارگر حشرات بهعنوان عوامل کنترل زیستی حشرات شناخته شده‌اند ولی در سالهای اخیر تأثیر آنها بر روی نماتودهای بیمارگر گیاهی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق تأثیر لاروهای آلودهکننده گونه Steinernema feltiae به دو صورت زنده و مرده در غلطتهای 5، 10، 25، 50 و 100 لارو در هر میلی‌لیتر، به طور جداگانه و در ظرفهای 24 چاهکی ...
بیشتر
نماتودهای بیمارگر حشرات بهعنوان عوامل کنترل زیستی حشرات شناخته شده‌اند ولی در سالهای اخیر تأثیر آنها بر روی نماتودهای بیمارگر گیاهی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق تأثیر لاروهای آلودهکننده گونه Steinernema feltiae به دو صورت زنده و مرده در غلطتهای 5، 10، 25، 50 و 100 لارو در هر میلی‌لیتر، به طور جداگانه و در ظرفهای 24 چاهکی علیه نماتود ریشهگرهی Meloidogyne javanica در غلطتهای 50 تخم، 50 لارو و مخلوط 50 تخم و لارو به ازای هر چاهک، مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کرتهای خردشده در زمان انجام و یادداشتبرداری دادهها بعد از 48، 72، 96 و 120 ساعت صورت گرفت. آزمایش در دو نوبت تکرار گردید.نتایج نشان داد کهزنده یا مرده بودن لارو این نماتود بیمارگر حشرات از نظر تأثیر روی مرگومیر لاروهای سن دوم و تفریخ تخم نماتود ریشهگرهی تفاوت معنی‌داری دارند. ولی در تأثیر روی مرگومیر لاروهای سن دوم و تفریخ تخم در حالت مخلوط 50 تخم و لارو نماتود ریشهگرهی، تفاوت معنی‌داری مشاهده نگردید. لاروهای زنده و مرده به ترتیب باعث حدود 38 و 32 درصد مرگومیر لاروهای سن دوم نماتود ریشهگرهی شده و 33 و 37 درصد بازدارندگی از تفریخ تخم نشان دادند. در آزمایش مخلوط تخم و لارو سن دوم هم، لاروهای زنده و مرده نماتود بیمارگر حشرات به ترتیب موجب 31 و 33 درصد مرگومیر لاروهای سن دوم نماتود ریشهگرهی و 33 و 34 درصد ممانعت از تفریخ گردید. به طور کلی، میزان مرگومیر لاروهای سن دوم نماتود ریشه گرهی و تفریخ تخم متناسب با افزایش زمان در تیمارها به ترتیب افزایش و کاهش نشان داد.
طی زمستان 1391 روی میوه های گوجه فرنگی در بازارهای شهرستان زنجان، علائم پوسیدگی سیاه رنگ و زخم‌های چوب‌پنبه‌ای مشاهده شد. پس از کشت بافت‌های آلوده در محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار (PDA)، قارچی پیکنیدیوم دار جدا گردید و این جدایه به عنوان گونه ای از جنس Phoma شناسایی شد. شناسایی گونه بر اساس ویژگی‌های کلیدی جدایه قارچی در محیط کشت‌های ...
بیشتر
طی زمستان 1391 روی میوه های گوجه فرنگی در بازارهای شهرستان زنجان، علائم پوسیدگی سیاه رنگ و زخم‌های چوب‌پنبه‌ای مشاهده شد. پس از کشت بافت‌های آلوده در محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار (PDA)، قارچی پیکنیدیوم دار جدا گردید و این جدایه به عنوان گونه ای از جنس Phoma شناسایی شد. شناسایی گونه بر اساس ویژگی‌های کلیدی جدایه قارچی در محیط کشت‌های جو- آگار (OA) و مالت- آگار(MEA) انجام گردید (Boerema et al., 2004). مشخصات مورفولوژیکی و میکروسکوپی قارچ در سه محیط کشت در دمای ˚C 24 و تاریکی بدین شرح بود: در محیط کشت PDA پرگنه قارچ طی روزهای اول بی رنگ بوده به‌تدریج رنگ آن به خاکستری مایل به زیتونی تا سبز زیتونی مبدل شد. پیکنیدیوم‌ها به فراوانی داخل محیط کشت تشکیل شدند. تراوش‌های کرم رنگ پیکنیدیوسپورها بر سطح پرگنه قابل رویت بودند. سرعت رشد قارچ زیاد بوده و پس از گذشت یک هفته، قطر پرگنه به هشت سانتی‌متر رسید. در محیط کشت‌های OA و MEA هم سرعت رشد قارچ نسبتا زیاد بود و پس از گذشت یک هفته قطر پرگنه در آنها به هفت سانتی‌متر رسید. در محیط کشت OA تعداد زیادی یاخته متورم ریسه‌ای که در محل بند دارای فشردگی بودند، تشکیل شدند. استفاده از یک قطره محلول فوق اشباع سود سوزآور (NaOH, pH > 12) در حاشیه در حال رشد کشت چهار روزه قارچ در این محیط کشت، موجب بروز واکنش E+ و ظهور رنگ سبز مایل به آبی طی ده دقیقه گردیدکه پس از گذشت حدود یک ساعت، رنگ قرمز جایگزین آن شد. پیکنیدیوم‌ها کروی تا نیمه کروی یا نامنظم دارای سطحی صاف، انفرادی یا مجتمع تشکیل شدند و دارای یک یا دو دهانه (استیول) بودند. توده کنیدیومی کرم رنگ بوده، پیکنیدیوسپورها بیضوی، دوکی یا سوسیسی شکل، یک یا دو یاخته ای، به ندرت سه یاخته‌ای بودند. پیکنیدیوسپورهای تک، دو و سه‌یاخته‌ای به ترتیب دارای طول و عرض 4-5/7× 2-5/2 ، 5/7-8/8×5/2-3 و5/12-5/13× 4- 5 میکرومتر بودند (شکل 1). ویژگی‌های ریخت‌شناسی جدایه مورد مطالعه منطبق بر خصوصیات ذکر شده برای Boeremia exigua(Desm.) Aveskamp, Gruyter & Verkley var. exigua (Syn. Phoma exigua var. exigua)بود (Boerema et al. 2004). بخشی از منطقه ژن ریبوزومی شامل ناحیه ITS1+5.8S+1TS2مربوط‌به جدایه مورد مطالعه، با استفاده از جفت آغازگرهای ITS1 و ITS4 تکثیر و توالی یابی شد و با توالی‌های موجود در NCBI مقایسه گردید. توالی ژن ریبوزومی Phoma exigua isolate EF-11 (شماره توالی ثبت شده در بانک ژنی: gb|GU395499.1|)، با تشابه 99 درصد، دارای بیشترین تشابه با توالی مورد مطالعه بود. آزمون بیماری‌زایی روی میوه سترون شده گوجـه فرنـگی، با ایجـاد خراشـی بـه عـمـق یـک مـیلی‌متـر و طـول دو میـلی‌متـر روی میـوه و قـرار دادن دیسـک مـیسـلیومی جـوان روی زخـم انجام‌گرفت. دما و رطوبت شکل 1. پیکنیدیوم و توده اسپوری Boeremia exigua در محیط کشت PDA(Aو B)، یاخته‌های متورم ریسه‌ای در محیط کشت OA (C)، پیکنیدیوسپورهای به‌دست آمده از کشت قارچ در MEA، مقیاس: 5 میکرومتر (D). Fig. 1. Pycnidium and spore mass of Boeremia exigua on PDA (A and B); hyphal swollen cells on OA (C); pycnidiospores obtained from the culture on MEA, Scale bar = 5µm (D). نسبی آزمون، به‌ترتیب 25 درجه سلسیوس و 60 الی 70 درصد بود. پنج روز پس از مایه‌زنی علائم پوسیدگی، میسلیوم بی‌رنگ و پیکنیدیوم‌ها در بخش مایه‌زنی شده میوه‌ها ظاهر شدند. چندگونه از جنس (Boeremia (Phomaاز گوجه‌فرنگی در جهان گزارش شده‌اند که در این میان B. lycopersici و B. destructiva دارای اهمیت بیشتری هستند، B. lycopersici موجب پوسیدگی میوه و ساقه گوجه‌فرنگی می‌شود در‌حـالی‌که B. destructiva عامل پوسیدگی میوه و یا سوختگی شاخ و برگ گوجه‌فرنگی است (Boerema et al. 2004). گونه B. exigua نیز به عنوان یکی از عوامل لکه برگی و پوسیدگی میوه گوجه فرنگی گزارش شده، اما در مقایسه با B. lycopersiciو B. destructiva ، تعداد گزارش‌های شیوع این گونه روی میوه گوجه‌فرنگی، کمتر است (Snowdon, 1991). B. exigua، واریته‌های مختلفی دارد که برخی واریته‌ها بیمارگر‌های مهم و اختصاصی گیاهان هستند. B. exigua var. exigua به عنوان قارچی خاکزی، اغلب ساپروفیت و یا انگل ضعیف گیاهان با دامنه میزبانی وسیع شناخته می‌شود (Boerema et al. 2004). این اولین گزارش از وقوعاین قارچ روی گوجه فرنگی در ایران است. مرکز کشت میوه‌های آلوده در این تحقیق، شهرستان بوشهر در جنوب ایران بوده است.
طی دو سال زراعی 1391 و 1392 به منظور بررسی آلودگی درختان سیب به ویروس ساقه گودکی سیب (Apple stem pitting virus, ASPV) از نهالستان‌ها و باغ‌های واقع در استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان غربی، البرز، قزوین، همدان، مازندران، مرکزی، و لرستان نمونه‌برداری تصادفی انجام شد. مجموعه‌ای شامل 1053 نمونه جمع آوری شده با استفاده از آزمون سرولوژیکی الایزای مستقیم ...
بیشتر
طی دو سال زراعی 1391 و 1392 به منظور بررسی آلودگی درختان سیب به ویروس ساقه گودکی سیب (Apple stem pitting virus, ASPV) از نهالستان‌ها و باغ‌های واقع در استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان غربی، البرز، قزوین، همدان، مازندران، مرکزی، و لرستان نمونه‌برداری تصادفی انجام شد. مجموعه‌ای شامل 1053 نمونه جمع آوری شده با استفاده از آزمون سرولوژیکی الایزای مستقیم (DAS-ELISA) و کیت تجاری ASPV (بایوربا- سوئیس) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد 54 نمونه سیب (12/5%) به ASPV آلوده بودند. تمام نمونه‌های مثبت در واکنش الایزا متعلق به نمونه‌های برگی از درختان سیب گلاب (Gala apple)، دارای علائم بدشکلی و پیسک خفیف بودند (شکل 1). بیشترین شیوع ویروس ASPV در استان البرز (8/13%) مشاهده شد و بعد از آن استان‌های تهران (4/11%)، مرکزی (2/7%)، همدان (1/7%)،لرستان (7%)، قزوین (5/6%) و مازندران (8/4%) قرار داشتند در اصفهان و آذربایجان غربی نمونه مثبت مشاهده نشد. به منظور تایید شناسایی ویروس، آر ان ای کل از تعداد 54 نمونه برگی با استفاده از روش توصیف شده چانگ و همکاران (1993) استخراج شد و واکنش RT-PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ویروس ASPV (رس شمار بانک ژن، D21828) جهت تکثیر بخشی از منطقه ژنی رمز کننده پروتئین پوششی ویروس انجام پذیرفت. آغازگرهای پیش سو (ASPV sense)5΄ATGTCTGGAACCTCATGCTGCAA 3΄ در موقعیت 8895-8869 و پس سو (ASPV antisense)5΄TTGGGATCAACTTTACTAAAAAGCATAA 3΄ در موقعیت 9238-9211 (Menzel et al. 2002)، دی ان ای ویروسی به اندازه 370 جفت باز شامل بخشی از ژن رمز کننده پروتئین پوششی ویروس را در نمونه‌های آلوده تکثیر نمودند (شکل 2). براساس اطلاعات موجود، گزارش حاضر اولین گزارش از وقوع این ویروس در ایران است.
پده (Populus euphratica Oliv.) به عنوان یکی از درختان بومی خاورمیانه، بخش مهمی از پوشش درختی مناطق بیابانی استان خوزستان را تشکیل می‌دهد. در پاییز سال 1391 علائم لکه‌برگی و سوختگی برگ در درختان پده حاشیه رودخانه کارون در بالادست شهر اهواز (شهرهای ویس و ملاثانی) دیده شد. لکه‌ها به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه، گرد و یا بیضی شکل و بدون محدودیت به ...
بیشتر
پده (Populus euphratica Oliv.) به عنوان یکی از درختان بومی خاورمیانه، بخش مهمی از پوشش درختی مناطق بیابانی استان خوزستان را تشکیل می‌دهد. در پاییز سال 1391 علائم لکه‌برگی و سوختگی برگ در درختان پده حاشیه رودخانه کارون در بالادست شهر اهواز (شهرهای ویس و ملاثانی) دیده شد. لکه‌ها به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه، گرد و یا بیضی شکل و بدون محدودیت به رگبرگ‌ها در هر دو روی برگ دیده شد(شکل 1). در برگ‌هایی که تعداد زیادی لکه تولید شده بود علائم سوختگی مشاهده و در ادامه باعث ریزش برگ‌ها می‌شد. بعد از ضدعفونی سطحی به وسیله هیپوکلریت سدیم 1%، قطعاتی از برگ‌های حاوی لکه‌ها بریده و روی محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار (PDA) کشت داده شد. بعد از 48 ساعت، مسیلیوم سفید رنگ قارچ اطراف قطعات گیاهی را فرا گرفت و با گذشت زمان، توده اسپورهای قهوه‌ای تیره روی مسیلیوم نمایان شد.از محیط‌های کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار (PDA) و دیکلران - رزبنگال - عصاره مخمر- سوکروز- آگار (DRYES) به منظور مطالعه رنگ استاندارد پرگنه قارچ استفاده شد. همچنین سرعت رشد پرگنه قارچ در مدت سه روز و رنگ پرگنه بعد از هفت روز، هم در سطح رویی و هم در سطح پشتی تشتک پتری ارزیابی شد (Andersen and Thrane 1996). قارچ جدا شده از برگ‌های پده دارای پرگنه‌ای به رنگ قهوه‌ای تا زیتونی در روی محیط کشت و دیکتیوسپورهای قهوه‌ای کمرنگ تا زیتونی کمرنگ با ابعاد 35-18 و 18-10 میکرومتر با کنیدیوفورهای کوتاه، دیواره‌دار، قهوه‌ای تا سبز، منشعب یا غیر منشعب و به طول 5/5 (5/2 تا 5/7) میکرومتر بودند. کنیدیوم‌های قارچ انفرادی و یا در زنجیره‌های دو تا سه تایی مشـاهده شده و بـه شـکل تخم‌مرغی تا بیضی کشیده با دو تا چهار دیواره عرضی و یک تا دو دیواره طولی، بدون نوک (Beak) و با سطح صاف بودند. رشد قارچ در روی محیط PDA در دمای 25 درجه سلسیوس سریع بوده و در سه روز به 35 میلی‌متر رسید. بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی و خصوصیات پرگنه، قارچ جداسازی شده Alternaria alternata تشخیص داده شد (Lawrence et al 2013). آزمون بیماری‌زایی قارچ روی برگ‌های جوان پده انجام گرفت. سوسپانسون اسپورهای A. alternata با غلظت 105×1 اسپور در میلی‌لیتر در آب مقطر استریل تهیه شد. برگ‌های پده بلافاصله بعد از جدا شدن از درخت به همراه دمبرگ در درون تشتک‌های پتری 12 سانتی‌متری استریل قرار داده شده و برای حفظ حیات آنها، انتهای دمبرگ‌ها درون توده‌ای از پنبه استریل که توسط آب مقطر استریل اشباع شده بود قرار داده شد. قطرات سوسپانسیون اسپور A. alternata به میزان µl 15 در نقاط مختلف سطح برگ‌ها قرارداده شد. تشتک‌های پتری در دمای 2±25 درجه سلسیوس و دوره نوری 8/16 نگهداری شدند(شکل 2A). بعد از گذشت هفت روز از مایه‌زنی برگ‌ها، علائم لکه‌برگی، شبیه به علائم ایجاد شده در طبیعت در نقاط تلقیح شده برگ‌ها دیده شد (شکل 2B). قارچ A. alternata از برگ‌های مایـه‌زنی شده دوباره جداسـازی و خالص‌سـازی شد. به منـظور ارزیـابـی شکل 1. علائم بیماری لکه‌برگی پده ناشی از قارچ Alternaria alternata Fig. 1. Symptoms of the leaf spot disease caused by Alternaria alternata on poplar leaves شکل 2. آزمون بیماری‌زایی قارچ Alternaria alternata روی برگ پده. تلقیح برگ توسط سوسپانسیون اسپور A. alternata (A) و علائم بیماری هفت روز بعد از مایه‌زنی (B) Fig. 2. Pathogenicity test of Alternaria alternata on poplar leaf. Inoculation of the poplar leaf by the spore suspension of A. alternata (A). Leaf spot symptoms on the leaf, seven days after inoculation (B). توانایی تولید توکسین‌های قارچی، کشت مایع A. alternata در محیط کشت عصاره مخمر- دکستروز تهیه شده و عصاره کشت (Culture filtrate) آن توسط میکروفیلتر 22/0 μm تهیه شد. آزمون بیماری‌زایی عصاره کشت قارچ روی برگ‌های سالم پده به روش اشاره شده در بالا انجام پذیرفت. علائم لکه‌برگی بعد از گذشت پنج روز در برگ‌های مایه‌زنی شده دیده شده و تولید توکسین قارچی توسط جدایه A. alternataثابت شد. با توجه به خصوصیات ریخت‌شناسی و بیماری‌زایی سوسپانسیون اسپور و عصاره کشت قارچ، عامل بیماری لکه‌برگی در درختان پده حاشیه رودخانه کارون قارچ A. alternata معرفی می‌شود. بر اساس منابع موجود، این اولین گزارش از بیماری‌زایی A. alternata در درخت پده در ایران است.